Ogłoszenia parafialne sprzed 100 lat, cz.1 

Szperając w archiwach parafii polonijnej św. Krzyża w Masprth, Nowy Jork znalazłem ogłoszenia parafialne sprzed 100 lat. Niektóre z nich zachowują ciągle aktualność, a inne zaś są świadectwem poziomu wiedzy i wiary ludzi tamtych czasów. Oto fragmenty tych ogłoszeń.

Rozdział zatytułowany „Czego chrześcijanin – katolik nie powinien czynić”.

1. Nie opuszczać nigdy mszy św. w niedzielę i święta.
2. Nie zapóźniać się na nabożeństwa.
3. Nie wychodzić z kościoła dopóki kapłan jest przy ołtarzu.
4. Nie sądzić, że jest gorliwym katolikiem, jeżeli słucha Mszy św. tylko w niedzielę, a ma sposobność czynić to kiedy indziej.
5. Nie przedstawiać sobie że kazania i wieczorne nabożeństwa przeznaczone są tylko dla kobiet.
6. Nie kaszlać i nie przeszkadzać podczas konsekracji.
7. Nie przeszkadzać sąsiadom przez zbyt głośną modlitwę.
8. Nie rozmawiać w kościele.
9. Nie wychodzić podczas kazania.
10. Nie pluć na posadzkę.
11. Nie sądzić, że kropielnica jest umywalnią. (Niektórzy myją sobie formalnie ręce w kropielnicy).
12. Nie wtrącać się w cudze sprawy.
13. Nie zajmować pierwszego miejsca w ławce, owszem usunąć się na ostatnie aby drugi nie potrzebował wpychać się na miejsce dalsze.
14. Nie pchać się do ławki jeżeli już jest pełną.
15. Nie być niegrzecznym wobec obcych.
16. Nie opuszczać mszy w dnie powszedni , jeżeli tylko możliwe.
17. Nie przechodzić koło kościoła nie nawiedziwszy na krótko Najśw. Sakramentu.
18. Wszedłszy do kościoła nie zapomnieć, że drzwi należy zamknąć ostrożnie, bez hałasu.
19. Nie zapominać różańca lub książeczki do nabożeństwa idąc do kościoła.
20. Nie zamykać ócz lub odwracać się w chwili, gdy nadchodzi kolektor z koszyczkiem.
21. Nie sądzić, że zakazaną jest rzeczą wrzucić 10 lub 5 centówko (na tace składano wtedy najczęściej jednego centa)
22. Nie zapomnieć opłacić należności do parafii.
23. Nie zapominać uczęszczać na posiedzenia towarzystw do których ktoś należy.
24. Nie sądzić że się ma większe prawa lub przywileje jak drudzy.
25. Nie myśleć, że częsta spowiedź i komunia są szkodliwe.
26. Nie pchać się do konfesjonału gdy inni czekają dłużej.
27. Nie sądź, że możesz być sędzią we wszystkich sprawach
28. Nie sądź że szkoły publiczne są lepsze od parafialnych.
29. Że wykształcenie polega tylko na nagromadzeniu wiadomość.

30.Nie zapominaj, że wykształcenie bez należytego przygotowania serc może być bardzo niebezpiecznym.

31. Nie posyłaj dzieci do niekatolickich szkół.
32. Nie należy zapominać o wielkim długu ciężącym na naszym kościele.
33. Nie zapominać że starać się powinniśmy o zaprowadzenie szkoły.
34. Nie jadać mięsa w piątki i dnie na post przeznaczone.
35. Nie zapominać o umartwieniach jakiem powinien się poddawać dobrowolnie każdy katolik; stąd też nie zawsze należy korzystać z udzielonej dyspensy.
36. Nie odciągać się z wezwaniem kapłana do chorego.
37. Nie myśleć, że można otrzymać błogosławieństwo przy małżeństwie bez mszy małżeńskiej.
38. Nie żenić się lub nie wydawać za ludzi innej wiary.
39. Nie zapominać że podpada pod klątwę kościelną zawierający związek małżeński w obecności pastora.
40. Nie zapominać, że katolicki kościół jest jedynym prawdziwym kościołem
41. Nie powinien sprzedawać swojej wiary za judaszowe srebrniki.
42. Nie zapominać kupować u katolików.
43. Nie zapomnieć przeczytać wszystkich tutaj zawartych uwag.
44. Nie używać w swoim kościele ani też pod kościołem obcych języków (za

obcy uważano także język angielski).

Rozdział zatytułowany: Szanuj zdrowie!

Temu sprzyja:

1) Świeże powietrze. Dlatego unikaj licho przewietrzanych, ciemnych, dusznych, brudnych i wilgotnych mieszkań.

2) Unikaj domowego kurzu; oddychając nim, sprowadzasz sobie chorobę. Karpety gwoździami stale przybite zachowują brud i kurz. Unikaj ich. Natomiast skromny dywaniczek nieprzybity da się często wykurzać i przewietrzać. Używaj do zamiatania podłogi miotły włosianej, a gdy zamiatasz lub trzepiesz sprzęt czy ubiór w pokoju, wcześniej zamknij dolną część okna a otwórz górną, którą wychodzi zepsute powietrze i wszelkie wyziewy. Nigdy nie zamiataj miotłą, która sprawia kurz.

3) Pij wodę czystą. I unikaj wody ze studni niezabezpieczonych należycie przed ściekami odchodowymi i zanieczyszczeniem zewnątrz. W razie wątpliwości przegotuj wodę. Nie pij z cudzego kubka.

4) Suchoty, tyfusy i inne choroby nader często sprowadza picie mleka niezdrowego. Bacz na, mleko, masło, śmietanę, które używasz!

5) Utrzymuj swe ciało w czystości. Bierz codzienną kąpiel lub nacieranie gąbką, a raz lub dwa razy w tygodniu kąpiel gorącą pod prysznicą. Mydła nie żałuj. Przed jedzeniem ręce umyj. Nie wkładaj palca, pieniędzy, papieru lub ołówka do ust. Obcinaj okrągło twe paznokcie i trzymaj je w czystości. Rano i wieczór czyść zęby i język, płukaj usta ciepłą wodą.

6.) Nie bierz do ust pokarmu, nad którym pastwiły się owady, dotykały brudne ręce lub- zanieczyścił kurz i brud. W takim razie trzeba owoce i warzywa gruntownie obmyć w czystej wodzie. Nim połkniesz strawę, przeżuj ją należycie zębami, które wraz ze śliną, ułatwiają pracę żołądkowi, powodując lekko-strawność, a tobie zaoszczędzi wiele grosza na lekarstwa i lekarzy. Szklanka gorącej wody na pół godziny przed śniadaniem, obiadem, kolacyji, i spaniem jest najlepszym regulatorem żołądka, na który tak wielu słabuje. Gdy on w porządku, łatwo wyleczyć każdą chorobę. Nie zaniedbuj go. Wpraw zęby, jeśli są spróchniałe. nie żalu na to grosza, inaczej leki i lekarze wezmą od ciebie o wielokrotnie więcej, a i życie ci obmierznie i śmierć sobie przyspieszysz. Pomnij, że własnego zęba nigdy zastąpi choćby i najlepszy sztuczny; dlatego lekkomyślnie nie wyrywaj chorego zęba lecz raczej niech go dentysta, oczyści zaplombuje.

7) Nie przewracaj porządku Bożego, czyniąc z nocy dzień, a z dnia noc: natura mści się za to srodze. Bez snu praca, nic nie warta. Spij przy otwartych oknach, a jeszcze lepiej pod gołem niebem.

8) Nic zaniedbuj się w swej postawie: Siedząc czy stojąc, trzymaj się prosto. Ćwicz się w oddychaniu całą piersią ale nosem, nigdy ustami.

9) Przebywanie i ruch fizyczny na otwartem powietrzu w mierze praktykowany — niesłychanie sprzyja zdrowiu. Przebranie w tym względzie miary powoduje choroby serca. Gdyś zgrzany, spocony, zmęczony zbyt wielce, chwilowo wstrzymaj się od picia, i jedzenia; wpierw wypocznij.

10) Unikaj trunków, i tytoniu; młodemu pokoleniu wyrządzają one nieobliczone szkody.

11) Nie lekceważ zaziębieni. Jeśli nie ma poprawy, spiesz do lekarza lub kliniki (dispensary). Nie kichaj, ani ziewaj lub oddychaj w twarz drugiego. Nigdy nie pluj na podłogę lub publiczne chodniki (sidewalks).

12) Wpuszczaj jak najwięcej ciepła słonecznego do twego mieszkania i twoich płuc: umili ci to życie i odwróci niejedną chorobę, a w zdrowem ciele – zdrowa dusza.